تریاد سامتر (Samter’s triad) یک وضعیت پزشکی است که شامل حساسیت به آسپیرین، آسم و پولیپوزیس بینی است و در میانسالی ممکن است ایجاد شود.
محتویات
• ۱ علایم • ۲ سبب • ۳ درمان • ۴ نامهای دیگر • ۵ تاریخچه
علایم
اولین نشانه بیماری رینیت (التهاب بینی) است که به صورت عطسه، آبریزش بینی و گرفتگی بینی بارز میشود. بیماری به سمت آسم و سپس پولیپوزیس بینی و در آخر حساسیت به آسپیرین پیشرفت میکند. حساسیت به آسپیرین میتواند شدید بوده منجر به آنافیلاکسی شود. این بیماران ممکن است به سایر ضدالتهابهای غیراستروئیدی نیز حساسیت نشان دهند ولی پاراستامول معمولاً بیخطر است. سبب سبب بروز این بیماری ناشناخته است، اما اختلال در آبشار اسید آراشیدونیک را به عنوان یکی از عوامل موثر دانستهاند که باعث تولید لکوترینها میشود. به این ترتیب که با مهار تولید پروستاگلاندینها توسط ضدالتهابهای غیراستروئیدی مسیر آبشار به سمت تولید لکوترینها رفته و واکنش التهابی را ایجاد میکند.
درمان
داروها
در درمان بیماری از حساسیتزدایی آسپیرین استفاده و نتایج مثبتی در کاهش داروهای مورد نیاز و علایم آسم داشته است. همچنین از مهار کنندههای و آنتاگونیستهای لکوترینها (مونتهلوکست، زفیرلوکست و..) در درمان بیماری استفاده شده و نتایج خوبی داشته است. در بعضی از بیماران از استروئیدها نیز استفاده میشود.
جراحی
برای برداشتن پولیپها به کار میرود با اینحال به خصوص در صورت عدم درمان حساسیت زدایی ریسک عود پولیپها وجود دارد.
رژیم غذایی
کاهش مصرف چربیهای امگا-۶ و افزایش مصرف امگا-۳ پیشنهاد شده. همچنین رژیمهای غذایی با سالیسیلات کم به عنوان روش درمانی موثر پیشنهاد شدهاند.
بیماری مزمن انسدادی ریه ( Chronic obstructive pulmonary disease یا COPD) یک بیماری مزمن ریوی است که مشخصه آن انسداد پیشرونده مجاری تنفسی به صورت برگشتناپذیر است. انسداد راههوایی تنگی منتشر در تمامی راههای هوایی است که مقاومت در برابر عبور هوا را بالا میبرد.
COPD دارای سه زیر مجموعه است، آمفیزم, برونشیت مزمن و بیماری مجاری هوایی کوچک (SAD). این بیماری با کاهش مداوم عملکرد تنفسی در طی زمان و دورههای از تشدید علایم همراه است. این بیماری چهارمین علت مرک و میر در آمریکا است.
برونشیت مزمن تعریف بالینی دارد و به معنای وجود سرفه خلط دار به مدت سه ماه در سال و به مدت حداقل دو سال متوالی است.
آمفیزم تعریفی پاتولوژیک دارد و به معنی تخریب آلوئولها و مجاری هوایی کوچک است.
SAD به تنگی برونشیولهای کوچک اطلاق می شود این بیماران سرفه دارند ولی خلط ندارند.
محتویات
• ۱ علایم بالینی • ۲ عوامل خطر • ۳ اقدامات درمانی
علایم بالینی
این بیماران با سرفه خلط و دوره های تشدید تنگی نفس مشخص می شود. در این بیماران انجام کارها با دست در وضعیت بالای تنه سخت است در حالیکه در وضعیت همسطح بدن ضعف دست ندارند. COPD یک بیماری پیشرونده است و به تدریج تا حد اختلال تنفسی در حین استراحت و نیاز دائم به اکسیژن پیشرفت می کند.
عوامل خطر
این عوامل در ایجاد بیماری نقش دارند: • سیگار به عنوان مهمترین عامل ایجاد COPD شناخته شده است. 15 درصد از سیگاریها دچار این بیماری می شوند. • سایر عوامل: فاکتورهای محیطی همچون آلودگی هوا، تماسهای شغلی، وزن بالا، نقص مادرزادی آنزیم آلفا-۱ آنتی تریپسین، پرفعالیتی برونشیال. • عوامل دموگرافیک: سن، سابقه خانوادگی، جنس مذکر، سابقه عفونتهای تنفسی در کودکی، وضعیت اقتصادی پایین.
برونشیولیت به معنی التهاب برونشیولها (نایژکها) است.
محتویات
• ۱ بیماریزایی وشیوع • ۲ علائم التهاب نایژک • ۳ درمان
بیماریزایی وشیوع
التهاب نایژک در کودکان زیر دو سال و شیرخواران شایع تر است و یکی از شایعترین علل بستری نوزادان است. شایعترین عامل التهاب نایژک ویروسها (به خصوص ویروس سنسیشیال تنفسی) هستند ولی عواملی مانند باکتریها، قارچها و سایر علل نیز میتواند باعث التهاب نایژک شوند. اغلب التهاب نایژک تنها نیست بلکه با التهاب سایر بخشهای ریه مانند پنومونی، برونشیت و… نیز همراه است لذا علائم و درمانی مشابه پنومونی دارد.
علائم التهاب نایژک
تشخیص التهاب نایژک، یک تشخیص بالینی است و بر مبنای تاریخچه بیمار و معاینه فیزیکی انجام میشود. علایم شاخص عبارتند از آبریزش بینی، تاکیپنه، سرفه، ویز، کراکل و کشیده شدن پرههای بینی به همراه استفاده از عضلات فرعی تنفس. معمولا ابتدا کودک علائم سرماخوردگی مانند سرفه، رینیت حاد، آبریزش بینی را دارد. بعد از دو سه روز بروز مشکل ناگهانی در تنفس، خس خس سینه، تنفس تند و سطحی (تا ۶۰ بار در دقیقه)، به درون کشیده شدن فضاهای بین دندهای و نیز شکم (حرکات الاکلنگی)، سرفه، تب، ویز و کراکل در سمع ریه، کشیده شدن پرههای بینی به همراه استفاده از عضلات فرعی تنفس و… ایجاد میشود. برای رسیدن به تشخیص، معمولاً نیاز به بررسی آزمایشگاهی و رادیولوژیک نیست.
درمان
در مواردی که عامل بیماریزا ویروس باشد درمان آنتی بیوتیکی ضرورت ندارد و فقط علائم بیماری مانند تب و خس خس سینه درمان میشوند. تجویز مایعات کافی، ساکشن مجاری هوایی فوقانی، دادن مایعات کافی و تجویز اکسیژن نیز گاهی لازمند. برونکودیلاتورها، کورتیکواستروئیدها و ریباویرین توسط برخی پزشکان تجویز میشوند، اما شواهد اندکی برای حمایت از استفاده از این داروها وجود دارد.
برونشیت یا نایژهآماس (به انگلیسی: bronchitis) به التهاب نایژهها در شش گفته میشود. برونشیت حاد یا مزمن، نما و تظاهراتی متفاوت دارد. هنگامی که نایژهها ملتهب میشوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی،سرفه و ترشح خلط داریم.
نای (تراکهآ) به دو شاخه راست و چپ تقسیم میشود که این شاخهها نایژه (برونش) نامیده میشود. نایژه راست ۲/۵ سانتی متر طول دارد و وارد شش راست میشود. نایژه چپ ۵ سانتی متر طول دارد و وارد شش چپ میشود. نایژهها در داخل ششها به شاخههای کوچکتری به نام نایژک (برونشیول) تقسیم میشوند. شش راست از ۳ لخته (لوب) و شش چپ از ۲ لخته تشکیل شدهاست. نایژکها در ششها به حفرههای هوایی کوچکی به نام آلوئول ختم میشوند.
برونشیت حاد
برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی میماند. معمولاً عواملی مانند ویروسها، باکتریها، قارچها، مواد شیمیایی (مانند استنشاق آمونیاک) و سایر علل میتوانند باعث برونشیت حاد شوند.
بسیاری اوقات برونشیت تنها نیست بلکه باالتهاب سایر بخشهای برونشیت مانند عفونت ریوی (پنومونی)، التهاب نایژکها (برونشیولیت) و دیگر موارد همراه است از اینرو علائم و درمانی مشابه پنومونی دارد. در مواردی که عامل بیماریزا ویروس باشد (مانند ویروس سرماخوردگی) درمان آنتیبیوتیکی کارآیی ندارد و فقط علائم بیماری مانندسرفه، تب و خسخس سینه را میتوان با داروهایی مانند آنتی هیستامین ، گشادکننده برونش و استامینوفن درمان نمود. برونشیت حاد ویروسی حتی بدون درمان هم دورهای کوتاهتر از یک هفته دارد.
برونشیت مزمن
برونشیت مزمن که اغلب ناشی از استعمال سیگار، آلودگی هوا و علل شغلی است همراه با از دست رفتن قابلیت ارتجاعی حبابچههای هوایی شش (آمفیزم) جزو بیماریهای مزمن انسدادی ریه (COPD) طبقهبندی میشود.
برونشیت مزمن (به انگلیسی: Chronic bronchitis) یک بیماری ناشی از التهاب مزمن در برونشها(نایژه) است.
تعریف بیماری
این بیماری تشخیص بالینی دارد. وقتی فردی حداقل به مدت ۲ سال پی در پی و هر سال حداقل در بیشتر روزهای ۳ ماه پی در پی سرفههای خلط دار(پروداکتیو) داشته باشد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه COPD تلقی میشود. در برونشیت مزمن٬ التهاب مزمن و تخریب لولههای نایژهای(برونش)، با یا بدون حضور عفونت فعال وجود دارد. این بیماریاغلب (تا ۸۰٪ ) با سیگار کشیدن ارتباط دارد. در برخی بیماران کمبود مادرزادی آنزیم آلفا یک آنتی تریپسین دیده میشود . در برخی بیماریهای شغلی مانند پلاستیک سازی و محیط دارای آزبست نیز برونشیت مزمن شایع است .
علایم شایع
سرفه مکرر، تنگی نفس، خلط و تنفس سطحی است . این بیماری٬ معمولاً یک بیماری پیشرونده است . ترک سیگار در درمان آن نقش مهمی دارد .
آنفلوآنزا یا گریپ (Grippe) بیماری واگیردار است که توسط نوعی ویروس آرانای از خانواده Orthomyxoviridae ایجاد میشود. این نوع ویروسها در پرندگان و پستانداران اثر میگذارند. این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود. این بیماری در موارد حاد به خصوص در خردسالان ممکن است باعث ذات الریه شود. سه گونه ویروس آنفلوآنزا به نامهای A B C وجود دارد . در حالت معمولی دورهٔ بیماری ۳ تا ۴ روز است .
• ۱ تاریخچه بیماری • ۲ افرادی که در معرض انفلوانزا هستند • ۳ علائم بیماری • ۴ علل بیماری • ۵ عوارض بیماری • ۶ موارد خطرناک
تاریخچه بیماری
در قرن بیستم ویروس آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸ شیوع پیدا کرد و تا امروز آمار مرگ و میر یک سیر نزولی را طی کردهاست. به این صورت که در آغاز فعالیت این ویروس مرگهای دسته جمعی حتی ۴۰ میلیون نفر در یکسال گزارش شدهاست اما به مرور کاهش یافت. امروزه گونههای جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوآنزای خوکی نیز ظهور کردهاند.
افرادی که در معرض انفلوانزا هستند
بیماریهایی چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به انفلو انزا را افزایش میدهند . همچنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. چون این بیماری واگیر دار است در مکانهای عمومی امکان انتقال این بیماری زیاد میباشد .
علائم بیماری
تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی از جمله کمردرد، خستگی، سرفه (که ممکن است با خلط همراه باشد.)، گلودرد، خشونت صدا، آبریزش از بینی از علایم شایع بیماری هستند. آنفلوانزا در تمام سنین به غیر از دوران شیرخوارگی دیده میشود. شیوع ناگهانی انواع مختلف آنفلوانزا تقریباً هر زمستان رخ میدهد و شدت آنها متفاوت است.
علل بیماری
عفونت با ویروسهای دسته اورتومیکسوویروسها. این ویروسها در اثر تماس مستقیم یا غیرمستقیم (مثلاً استفاده از لیوان آلوده) گسترش مییابند.
عوارض بیماری
هرچند دورهٔ معمولی بیماری ۳ تا ۴ روز است اما چون در جریان آنفلوآنزا میکروبهای دیگری به بدن حمله میکنند ازاینرو سبب پیدایش عفونتهای ثانوی به خصوص در دستگاه تنفسهم میگردند و این بدان معنا است که آنفلوآنزا مقاومت بدن را کم کرده و آن را برای دچار شدن به بیماریهای دیگر آماده میسازد. به کار بردن ماسک، گندزدایی هوای اتاق بیماران و جدا کردن سریع مبتلایان از افراد سالم تا حدی مانع شیوع آنفلوآنزا میشود.
موارد خطرناک
• اگر یکی از موارد زیر به هنگام درمان رخ دهند: – افزایش تب یا سرفه – وجود خون در خلط – گوش درد – تنگی نفس یا درد قفسه سینه – ترشحات غلیظ از بینی، سینوسها یا گوشها – درد سینوس – درد یا سفتی گردن.
آمفیزم به معنی نابودی پارانشیم ریوی است که منجر به از بین رفتن خاصیت ارتجاعی ریه و از بین رفتن دیواره آلوئولهای ریه می شود. از اتصال چند آلوئول یک حفره بزرگ به وجود میآید که موجب کاهش سطح تنفسی و اِشکال در جذب اکسیژن میشود.
از بین رفتن کشش شعاعی ریه در پی این پروسه٬ منجر به افزایش تمایل مجاری هوایی به روی هم افتادن(کولاپس) شده در نهایت موجب پرهوایی ریه و محدودیت جریان هوا در ریهها و گیر افتادن هوا در ریه می شود. فضاهای تنفسی بزرگتر و بولهای تشکیل می شوند. آمفیزم یکی از اجزای اصلی بیماری مزمن انسدادی ریه است. امفیزم معمولا بتدریج پیشرفت میکند و منجر به نارسایی تنفسی میشود.
آسینار از ریشه لاتین و بمعنی خوشه انگور است و در آناتومی به مجموعی از آلوئولها همراه بخشی از برونکیول گفته میشود.
محتویات
• ۱ سببشناسی • ۲ انواع امفیزم • ۳ سیر بالینی • ۴ درمان نوین
سببشناسی
علت اصلی امفیزم کشیدن سیگار است در افراد غیر سیگاری حتی درجات متوسط امفیزم نادر است.احتمالا” تحریکات ناشی از کشیدن سیگار موجب تخریب یا اختلال در ساخت رشتههای الاستیک و سایر اجزای سپتوم بین الوئولی میشود.
انواع امفیزم
آمفیزم در حالت معمول به چهار گروه تقسیم میگردد: • آمفیزم سنتروآسینار • آمفیزم پانآسینار • آمفیزم پاراسکتال یا آسینار دیستال • آمفیزم غیرطبیعی یا بیقاعده
آمفیزم سنتروآسینار بیشتر از ۹۵درصد آمفیزمها از این نوع بوده و در آن لوبهای ریه درگیر میشوند. در این نوع بیشترین آلوئولهای درگیر در بخش مرکزی ششها و نزدیک به نایژکها(برونکیول) مرکزی قرار دارند درحالیکه آلوئولهای دیستال در وضعیت نرمال و سلامت قرار دارند. آمفیزم سنتروآسینار همراه بیماریهای ریوی مانند برونشیت مزمن و بیماری انسدادی ریوی خود را نشان میدهد. آمفیزم پانآسینار در این نوع آمفیزم آلوئولهای تنفسی افزایش حجم دارند و بر خلاف نوع سنترآسینار که میانه ریه را دربر میگیرد٬ این نوع آمفیزم از ابتدای برونکیول تنفسی(جایی که آلوئول شروع شده و تنفس آناتومیک آغاز میشود) تا آخرین آلوئول در کف ششها را درگیر میکند و در حقیقت بیشترین صدمه را بخش پایینی ششها میبینند. علت اصلی این نوع آمفیزم اختلال و کمبود در آلفا۱-آنتیتریپسین است. آمفیزم پاراسکتال یا آسینار دیستال این نوع آمفیزم تنها بخشهای دیستال شش را دربر گرفته و صدمه به آسینارها* در انتهای دیوارههای همبندی(کانکتیو) و بخش مجاور به پرده جنب (پلئور) در ریه است. آمفیزم غیرطبیعی یا بیقاعده آمفیزم بیقاعده همانگونه که از نامش پیداست٬ محل ویژهای نداشته و مکانهای مختلف آسینار را درگیر میکند. از دیگر مشکلهای این نوع آمفیزم٬ آسمپتومال بودن و بدون نشانه بودن آن است.
سیر بالینی
نخستین سمپتوم و نشانه آمفیزم تنگی نفس یا دیسپنه است که شروعی پیشرونده و بحرانی دارد. در برخی بیماران وجود سرفه و تنفس سیبیلانت (دارای صفیر) نشانه آمفیزم میتواند باشد. در ادامه کاهش وزن که گاهی با سرعت ادامه میابد و اشکال در تنفس پیآمد بالینی و کلینیک آن است.
درمان نوین
دانشمندان بهتازگی با آزمایش سلولهای بنیادین ریه بر روی موشهای دچار آمفیزم و مشاهده رشد دوباره آلوئول و برونکیول برای درمان غیر تهاجمی و بدون جراحی این بیماری به امیدهایی تازه دست یافتهاند.
آمبولی ریه وجود لخته خون یا چربی (به ندرت) در یکی از سرخرگهایی که به بافت ششها خونرسانی میکنند. لخته خون نخست در یکی از سیاهرگهای عمقی اندام زیرین یا لگن شکل میگیرد. آمبولی چربی بیشتر از ناحیه یک شکستگی استخوانی پایه ریزی میشود. لخته خون یا آمبولی چربی از راه جریان خون و با گذشتن از قلب به یکی از سرخرگهای خونرسان بافت شُش راه یافته و در آنجا مستقر میگردد. این پدیده سبب بسته شدن سرخرگ شده و بنابراین توانایی تنفسی کاهش میباید و گاهی بافت ریه از میان میرود. آمبولی ریه در همه سنها میشود رخ دهد ولی در بزرگسالان رایجتر است. محتویات
• ۱ علایم شایع • ۲ علتها • ۳ پیشگیری • ۴ پیامدهای مورد انتظار • ۵ درمان
علایم شایع
• کوتاهی نفس ناگهانی • غش کردن یا حالت غش پیدا کردن • درد قفسه سینه • سرفه (گاهی همراه با خلط خونی) • تندی تپش قلب • تب اندک پیش از بروز علایم بالا بیشتر تورم و درد اندام زیرین هست.
علتها
لخته شدن خون در سیاهرگهای عمقی. این حالت هر زمان که خون در داخل رگ گردهمایی یافته و به خوبی جریان نداشته باشد میتواند ایجاد شود. عوامل تشدید کننده بیماری • سن بالای ۶۰ سال • هرگونه آسیب یا بیماری نیازمند استراحت طولانی در بستر • نشستن در یک چگونگی ثابت به مدت طولانی برای نمونه در مسافرت با هواپیما • جراحی گذشته • نارسایی احتقانی قلب • اختلالات ریتم قلب • پلیسیتمی؛ کم خونی همولیتیک • شکستگی استخوان • چاقی؛ کاربرد دخانیات • بارداری • مصرف قرصهای ضد بارداری به ویژه در خانمهای سیگاری • هایپرتنشن • سرطان که شایعترین آن سرطان پانکراس است
پیشگیری
• از استراحت طولانیمدت در بستر در بیماری خودداری کنید. در دوره نقاهت از جوراب کشی بهره گیری کنید (چه در هنگام استراحت در بستر و چه در هنگام برخاستن از بستر) • پس از جراحی هر چه زودتر حرکت اندامهای زیرین و راه رفتن را آغاز کنید. • خودداری از کاربرد دخانیات، به ویژه در خانمهای ۳۵ سال به بالا که قرص ضد بارداری مصرف میکنند. • دوری از جراحیهای غیر بایسته. در این موارد از روشهای دیگری به جز جراحی بهره گیری کنید. • در سفر هر ۱-۲ ساعت زمانی ایستاده و راه بروید. • مصرف یک قرص آسپرین در روز میشود نقش پیشگیری کننده در این زمینه داشته باشد؛ در این باره با پزشک خود رایزنی کنید. .غواصی به شیوه غلط
پیامدهای مورد انتظار
بیشتر مراقبتهای ویژه در ۱۰-۱۴ روز بهبود مییابد. عوارض احتمالی مرگ سریعالوقوع در اثر یک لخته بزرگ که بیش از ۵۰٪ جریان خون ریهها را مسدود کند. • خونریزی شدید داخل ریه دراثر لختههای کوچکتر تشخیص افتراقی پنومونی٬اسم٬COPD٬CHF٬پریکاردیت٬پنوموتوراکس٬اضطراب
درمان
مراجعه به پزشک: اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان دارای علایم آمبولی ریه باشید. این حالت یک اورژانس است!
اصول کلی بررسیهای تشخیصی میشود دربرگیرنده رادیوگرافی قفسه سینه، اسکن ریه، آنژیوگرافی ریه، نوار قلب، سمع قلب و ریه، و آزمایشهای خون جهت اندازهگیری عوامل انعقادی و زمان پروترومبین باشد.
هدف درمانی عبارتستاز: نگهداری عملکرد قلب و ریه در اندازه پذیرفتنی (تا برطرف شدن لخته) و جلوگیری از عود آمبولی جراحی میشود برای بستن رگ بزرگ منتهی به قلب و ریه (رگ اجوف) یا نهادن یک صافی در داخل آن برای جلوگیری از گذر لختهها به سمت قلب لازم باشد (به ندرت) بکارگیری جورابکشی یا پیچیدن ساق پا با باند کشی از نشستن به حالتی که ساقها یا مچ پاها را روی یکدیگر بیندازید خودداری کنید.
در هنگام نشستن طولانی مدت گونه ای بنشینید که پاها بالاتر از رانها قرار گیرند. در هنگام خوابیدن پاها را بالاتر از سطح بستر قرار دهید.
بروز موارد زیر در درمان: درد قفسه سینه سرفه همراه خلط خونی کوتاهی نفس تشدید تورم و درد ساق پا
داروها
داروهای ضد انعقاد به سوی حل کردن لخته و جلوگیری از ایجاد دوباره آن. سطح داروهای ضد انعقاد باید به گونه مرتب اندازهگیری شود تا اطمینان حاصل شود سطح آنها در اندازه دلخواه و بیخطر است. تجویز اکسیژن، در صورت نیاز آنتی بیوتیکها، در موارد آمبولی عفونی فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری تا هنگام برطرف شدن علایم التهابی برآمده از لخته شدن خون در بستر استراحت نمایید. در استراحت در بستر اندامهای زیرین را به گونه مکرر حرکت دهید تا به جریان یافتن خون در آنها کمک شود.
آلِرژی یا حَسّاسیَت، (به انگلیسی: allergy) واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون است. کسانی که دچار حساسیت هستند، دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار هستند. که نسبت به مواد ظاهراً بی ضرر موجود در محل زندگیشان، واکنشی بیش از حد معمول نشان میدهند. برای مثال گرده گیاهان، میتواند سیستم ایمنی شخص آلرژیک را طوری تحریک کند که گویی با یک خطر جدی روبرو شدهاست. حساسیت یک مشکل بسیار شایع است. و تقریباً از هر ده نفر، دو نفر به نوعی از آن مبتلا هستند.
محتویات
• ۱ رویداد به هنگام یک واکنش آلرژیک • ۲ علایم آلرژی • ۳ آیا همه دارای نوعی آلرژی هستند؟
رویداد به هنگام یک واکنش آلرژیک
هنگامی که یک سیستم ایمنی افراطی در معرض یک ماده حساسیتزا قرار میگیرد، چند اتفاق میافتد:
بدن برای مبارزه با ماده مذکور، شروع به تولید نوع خاصی پادتن میکند که IgE نام دارد.
پادتنها به نوعی سلول خونی که ماست سل mast cell نام دارد متصل میشوند. این سلولها در دستگاه تنفسی ودستگاه گوارشی، که محل اصلی ورود عوامل آلرژی زا است، فراوانند.
ماست سلها با انفجار خود مواد شیمیایی مختلفی از جمله هیستامین و اینترلوکین آزاد میکنند. که عامل اصلی بروز بسیاری از علایم آلرژی است که از جمله این علایم میتوان به خارش گلو، آب ریزش بینی، اشکریزش، عطسه و سرفه اشاره نمود. اگر ماده حساسیت زا در هوا باشد، واکنش آلرژِیک در چشمها، بینی و ریه رخ میدهد و اگر این ماده خورده شود. واکنش آلرژیک در دهان، معده و سایر بخشهای دستگاه گوارش بروز میکند.
گاهی واسطههای شیمیایی آزادشده در بدن به قدری زیاد است که علایم بسیار حادی نظیر کهیر، کاهش فشار خون، شوک یا بیهوشی نیز به وجود میآید.
علایم آلرژی
نشانههای آلرژی را میتوان به سه دسته خفیف، متوسط و حاد تقسیم نمود.
واکنش خفیف، شامل نشانههایی است که یک ناحیه از بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. مانند التهاب، خارش و آبریزش از چشم. علایم خفیف به بخشهای دیگر بدن منتقل نمیشوند.
نشانه واکنش متوسط، در بخشهای مختلف بدن منتشر میشوند و خارش چشم ممکن است به خارش گلو و تنگی نفس هم منجر شود.
عکس العمل حاد که آنافیلاکسی (anaphylaxis) نام دارد، نادر است و یک موقعیت خطرناک و از جمله مواردی است که درمیان فوریتهای پزشکی قرار دارند. در چنین مواردی، آلرژی در تمام بدن منتشر میشود. این حالت ممکن است با مجموعهای از حملات خارش چشم و صورت آغاز شود و در عرض چند دقیقه، به سرعت در تمام بدن پخش شود و علایم جدیتری چون درد معده، گرفتگی عضلات، تهوع و اسهال را به دنبال داشته و در عین حال درجه التهاب مجاری تنفسی و گوارشی به حدی برسد که تنفس و بلع بسیار مشکل شود.
آشفتگی ذهنی و سرگیجه نیز از جمله علایم حساسیت هستند زیرا مشکل آنافیلاکسیس باعث کاهش شدید فشار خون نیز میشود.
آیا همه دارای نوعی آلرژی هستند؟
خیر. اکثر حساسیتها، ارثی هستند و از والدین به فرزندان منتقل میشوند. اشخاص میتوانند توانایی ابتلا به آلرژی را نیز ارث ببرند و در عین حال به هیچ ماده خاصی حساس نباشند و فقط نقش انتقال دهنده را بازی کنند. هنگامی که یکی از والدین به نوعی از حساسیت مبتلا باشد، شانس ابتلای فرزند او ۵۰٪ و اگر هردو آنها آلژیک باشند، این مقدار به ۷۵٪ میرسد.
آسم یا تنگی نفس (همچنین نفستنگی) بیماری مزمن التهابی راههای هوایی است. ویژگی آن التهاب متغیر این راهها و افزایش پاسخدهی (واکنش) آنها درمواجهه با طیف گستردهای از محرکها میباشد. افراد مبتلا به این بیماری دچار حملات یا دورههای شدیدی میشوند که ناشی از واکنش حساسیتی و برونکواسپاسم قابل برگشت و انسداد مجاری تنفسی است. این حملات زمانی بروز میکنند که مجاری هوایی در ریهها در اثر عوامل خاص محیط زیستی دچار بیشفعالی شده و سپس ملتهب و مسدود میشوند. علایم مداوم این بیماری ممکن است شامل تنگی نفس، احساس فشار روی سینه، خلط و سرفه باشد.
محتویات
• ۱ عوامل مولد بیماری آسم چیست؟ • ۲ علایم بیماری آسم • ۳ درمان o ۳.۱ درمان دارویی
عوامل مولد بیماری آسم چیست؟
عوامل مولد بیماری آسم عوامل تحریک کننده برونزاد یا درونزاد هستند که میتوانند علائم را تشدید کنند و باعث حملات بیماری شوند. عوامل و موجبات بسیاری وجود دارند که میتوانند علائم بیماری را تشدید کنند و معمولاً از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. از این رو میتوان با شناسایی و جلوگیری از تماس با این عوامل تحریک کننده از بروز علائم شدید و آزار دهنده بیماری پیشگیری کرد. عوامل محرک بروز حملههای آسم شامل عفونتهای تنفسی فوقانی (مثل سرماخوردگی)، آلرژنها(ذرات گرد و غبار، ذرات ناشی ازحیوانات خانگی، کپک و قارچ)، مواد تحریککننده (سیگار، آلودگیهای هوا)، داروها (بلوک کنندههای بتا، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی)، مواد نگهدارنده غذایی(سولفیت،MSG) و عوامل غیر اختصاصی (احساسات و هیجانها، هوای سرد، ورزش، بیماری ریفلاکس) است.
علایم بیماری آسم
علایم بیماری آسم شامل این موارد است:
تاکیپنه (افزایش تعداد تنفس)
خس خس سینه
گرفتگی سینه
سرفه (به خصوص شبانه)
تولید خلط
درمان
سالمترول بتا-۲ آگونیست بلنداثر رایج در پیشگیری از حملات آسم بهترین راه جلوگیری از بروز حملات خودداری از تماس با مواد و یا عوامل تحریک کنندهاست.از موارد مهم دیگر میتوان به عدم زندگی در شهرهایی که دارای میزان آلودگی بالا در هوا می باشند نام برد .
درمان دارویی
بسته به شدت بیماری نیاز به مصرف دارو در مبتلایان به آسم متغیر است. دارو تنها نقش کنترل علایم را دارد و درمان قطعی دارویی در حال حاضر برای این بیماری وجود ندارد.
• برای کنترل علامتی در فاز حاد: بتا-۲ آگونیستهای سریع اثر (مثل سالبوتامول استنشاقی)، آنتیکولینرژیکها ( مثل ایپراتروپیوم بروماید استنشاقی) و بندرت آگونیستهای آدرنرۯیک مثل اپینفرین استنشاقی
• درمان بلند مدت : گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی (مثل بکلومتازون)، آگونیستهای آدرنوسپتور بلند مدت ( مثل سالمترول)، آنتاگونیستهای لکوتری ان (مثل مونته لوکاست و زفیرلوکاست) و تثبیت کننده های غشا ماست سل ( مثل کرومولین سدیم ) .